Yunus Ülger
ALMANYA – Almanya Federal Hükümeti, Anayasa Mahkemesi’nin iklim koruma ve dönüşüm fonundan 60 milyar euroluk bütçeyi iptal etmesi sebebiyle yeni bir krizle karşı karşıya.
Karar sebebiyle medyada, Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’den (FDP) oluşan ‘trafik ışığı’ koalisyon hükümetinin geleceği konusunda karamsar yorumlar yapıldı. Ayrıca, iklim koruma ve dönüşümün tehlikeye girdiği, halihazırda zayıflayan Almanya ekonomisinin ek kaynak sağlamakta zorlanacağı belirtildi.
BAŞBAKAN SCHOLZ: KARARI DİKKATE ALACAĞIZ
Kararın ardından açıklama yapan SPD’li Başbakan Olaf Scholz, kararı dikkate alıp özenle gözden geçireceklerini ve geçici düzenlenmeler yapacaklarını bildirdi. 60 milyar euro’yu artık kullanamayacaklarını belirten Scholz, bunun bütçe üzerinde de etkilerinin olacağını söyledi.
FDP’li Federal Maliye Bakanı Christian Lindner ise karar sebebiyle fondan harcamaların durdurulduğunu ve yeni bir plan hazırlanacağını bildirdi. Lindner, fondan yapılan enerji verimliliği ve ısı yalıtımı harcamalarının devam edeceğini açıkladı.
MUHALEFETTEN ELEŞTİRİ: ‘AYNI HATAYI TEKRAR ETMEYİN’
Ana muhalefet CDU Federal Başkanı Friedrich Merz, Anayasa Mahkemesi’nin kararının hükümetin bütün mali ve bütçe planlamalarının temelini ortadan kaldırdığını söyledi. Yüksek mahkemenin ‘gölge bütçeye’ son verdiğini ileri süren Merz, federal hükümete başka yerlerden kaynak bularak aynı hatayı tekrar etmemesi çağrısı yaptı.
CSU Başkanı ve Bayvera Eyaleti Başbakanı Markus Söder ise kararın hükümetin sonunu getireceğini ileri sürdü, bunun federal hükümet için ‘kara bir gün’ olduğunu söyledi.
RHEINISCHE POST: KOALİSYONDA KRİZE SEBEP OLABİLİR
Medyada yapılan yorum ve analizlerde de Anayasa Mahkemesi’nin kararının federal hükümetin sonunu getirebileceği ileri sürüldü.
Düsseldorf’da yayınlanan Rheinische Post gazetesi, 60 milyar euro’nun iptalinin yeni bir bütçe durumu ortaya çıkardığını yazdı. İklimi korumanın muhalefet ortaklarından Yeşiller’in ana konusu olduğunu hatırlatan gazete, kaynak iptalinin iklim koruma programlarını tehlikeye sokacağını, bunun da parti tabanında büyük huzursuzluğa yol açacağını belirtti. İptal sebebiyle vergi artışının gündeme geleceği öngörüsünde bulunulan haberde, buna da FDP’nin yanaşmayacağı, bunların ise koalisyonda krize yol açabileceği ifade edildi.
SPIEGEL: KOALİSYONUN GELECEĞİ TEHLİKEYE GİRECEK
Der Spiegel dergisi ise federal hükümetin kendini reform hükümeti olarak sunduğunu hatırlatarak karar sonrası tasarruf etmesi gerektiğini, bunun da reformları engelleyeceğini, dolayısıyla koalisyonun geleceğini tehlikeye sokacağını yazdı.
Neue Osnabrücker Zeitung gazetesi, kararın Yeşiller için ‘fiyasko’ olduğunu, bunun halk için yeni kısıtlamalar anlamına geleceğini ileri sürdü. Rhein Necker Zeitung gazetesi ise Scholz’un ‘yıkıntıları temizlemek’ zorunda olduğunu, koalisyonun geleceğini tehlikede görmediğini belirtti. SPD’nin dışında, Yeşiller ve FDP’nin başka koalisyon seçenekleri olmadığı, dolayısıyla koalisyonu sürdürmek zorunda oldukları ileri sürüldü.
‘ANAYASA’DA BORÇLANMA SINIRI KALDIRILSIN’
Öte yandan, uzmanlar, çevre koruma kuruluşları ve Alman Sendikalar Birliği (DGB) Anayasa’dan borçlanma sınırının çıkarılmasını talep etti. Berlin’deki Alman Ekonomi Enstitüsü Başkanı Marcel Fratzscher, borçlanma sınırlamasının günün koşullarına uygun olmadığını belirterek bu konuda yeni düzenleme yapılması gerektiğini söyledi. Fratzscher, sınırlamanın yürütmenin mali imkanlarını daralttığını belirtti.
DGB Yönetim Kurulu üyesi Stefan Körzell de enerji krizinin sonuçlarının daha giderilmediğini hatırlatarak borçlanma sınırının kaldırılması talebinde bulundu. Körzell, Almanya Federal Hükümeti’nin iklim koruma ve dönüşüm için gerekli altyapı yatırımlarını yapması gerektiğini söyledi. Çevre koruma kuruluşu Greenpeace ise yeni vergi ve krediyle iklim koruma ve dönüşüm programlarının uygulanmasını istedi.
Ne olmuştu?
Almanya Federal Anayasa Mahkemesi, 15 Kasım Çarşamba günü hükmünü açıklayarak Covid-19 Fonu’ndan İklim Koruma ve Dönüşüm Fonu’na aktarılan 60 milyar euro’nun Anayasa’daki borçlanma sınırına aykırı olduğuna karar vermişti.
Covid-19 Fonu, olağandışı ve beklemeyen bir durum için oluşturulduğu için anayasanın borçlanma sınırı kapsamı dışında kalıyor.
Yüksek mahkeme, fonda arta kalan 60 milyar euro’nun başka harcamalar için kullanılmasının borçlanma sınırı düzenlenmesine aykırı olduğunu kararlaştırmıştı. Anayasa Mahkemesi’ne davayı Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) açmıştı.
