İZMİR– Türkiye genelinde her yıl belediyelerle imzalanan iş birliği protokolü kapsamında birçok asansörün yıllık periyodik kontrolleri Makine Mühendisleri Odası (MMO) tarafından yapılıyordu. Ancak 2015 yılında yapılan bir düzenlemeyle, asansörlerin yıllık periyodik kontrolleri yerel yönetimlerin inisiyatifine bırakıldığı için belediyeler, özel firmalarla protokol imzalamaya başladı.
Aydın’da da yaklaşık üç yıldır özel firmalara devredilen asansör denetimleri Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Işıklı KYK Kız Öğrenci Yurdunda Zeren Ertaş’ın hayatına mal oldu. Makina Mühendisleri Odası İzmir Şube Yönetim Kurulu Sekreteri Evrim Aksoy ile asansör cinayetlerini, asansörlerin önceden bir kaza sinyali verip vermediğini ve yeni binalardaki asansör kazalarının ne anlama geldiğini anlattı.
‘KAZALARA DAVETİYE ÇIKARILIYOR’
Hayatımızı kolaylaştırmak için sürekli çalışan asansörlerin birçok riski barındırdığını dile getiren Evrim Aksoy, ilgili standartlara uygun montajı yapılmış bir asansörün dahi zamanla bazı parçalarının ayarının bozulabileceğini hatta arızalanabileceğini ifade etti. Aksoy sözlerini şöyle sürdürdü:
“Asansörlerde bakım adı altında güvenlik donanımlarının devre dışı bırakılması, yetkisiz kişilerce bakım ve müdahale çalışmaları sonucu asansör kazaları meydana gelebiliyor. Ülkemizde yakın geçmişte olan kazalara bakıldığında; hizmet yeterlilik belgesine sahip olan yetkili servislerle bakım sözleşmesinin yapılmaması, ilgili idare ile protokol yapmış A tipi muayene kuruluşlarına periyodik kontrollerinin yaptırılmaması ya da periyodik kontroller sonrasında asansöre kırmızı etiket iliştirilmesine rağmen bu asansörlerin kullanılmasının kazalara davetiye çıkardığını gözler önüne serdi. İlgili asansör yönetmeliklerine uyulmadığı takdirde kazalar maalesef devam edecek.”
‘KAMUSAL DENETİMLER ÖZEL ŞİRKETLERE DEVREDİLMEMELİ’
Asansörlerde bakım ve periyodik kontrollerin şart olduğunun altını çizen Aksoy, denetim faaliyetinin esas sorumlusunun ilgili kamu idaresi olan belediyeler olduğunu söyledi. Belediyelere bu denetimleri için kamu kurumu niteliğinde olan kurumlardan destek almasını tavsiye eden Aksoy, “Kamusal anlayış gereği piyasalaştırılmamalı, özel şirketlere devredilmemelidir. Mevcut iktidarın senelerdir yürüttüğü kamusal alanların piyasalaştırılması ve özelleştirilmesi yoluyla daraltılması ve esasen insan can ve mal emniyetini ilgilendiren hizmetlerin kar amacı güden şirketlere devredilmesinin sonuçlarını birçok alanda yaşamaktayız” ifadelerini kullandı.
‘KIRMIZI RENKLİ ETİKETLERE DİKKAT’
Aksoy, asansörlerin önceden bir kaza sinyali verip vermeyeceği sorumuza ise şu yanıtı verdi: “Asansör periyodik kontrolü sonucunda; asansörlere iliştirilen bilgi etiketleri asansörlerin durumu hakkında kullanıcılara bilgi verir. Özellikle kırmızı renkli etiket iliştirilmiş asansörlerin kullanılmaması, bu asansörlerin bina yönetimleri tarafından eksiklikler giderilene kadar kullanıma kapatılması ve eksikliklerin devam etmesi halinde belediye tarafından mühürlenerek kullanımına izin verilmemesi gerekiyor. Aynı şekilde aylık bakımlarda yetkili servis firmalarının önerileri doğrultusunda asansörlerdeki eksiklikler giderilene kadar kullandırılmaması gerekir. Ayrıca özellikle günümüzde hayatımızın bir parçası olan asansörleri kullanırken; aksi bir ses, titreşim gibi farklı davranışlar gözlemlendiğinde bina yönetimine veya asansör yetkili servisine bilgi verilerek asansörde oluşabilecek bir aksaklığa engel olunabilir.”
‘BİNA YÖNETİMLERİ MERDİVEN ALTI FİRMALARA DİKKAT ETMELİ’
Günümüzde en çok kullandığımız ekipmanlardan biri olan asansörlerde yapılan mevzuat dışı uygulamaların kaza riskini arttırdığına dikkat çeken Aksoy, bina yöneticilerinin asansörlerine aylık bakım yapılması için bir yetkili servis firması ile sözleşme imzalaması gerektiğini söyledi. Ülkemizde asansör bakım faaliyeti gerçekleştiren firmaların Türk Standartları Enstitüsünden Hizmet Yeterlilik Belgesi almasının önemine dikkat çeken Aksoy, son olarak şunları söyledi:
“Bina yönetimleri özellikle Hizmet Yeterlilik Belgesi olmayan firmalardan Bakım Hizmeti almamalı. Özellikle Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliğindeki son değişiklik ile asansör periyodik kontrollerinde de asansör firmalarının Hizmet Yeterlilik Belgesi kontrolü yapılır ve bina yönetimlerine bilgi verilir. Bu nedenle son dönemde merdiven altı bakım sektörünün azaldığını söyleyebiliriz. Bu kısımda özellikle belge gideri, yetkin personel gideri, dükkân gideri gibi giderleri olmayan merdiven altı firmalar piyasaya göre daha uygun fiyatlarda bakım teklifi verebilmekte. Bu nedenle, özellikle bina yönetimlerinin bu konuda dikkatli olması gerekiyor. Özellikle binalarımızın ortak kullanım alanı olan ve bizlere hizmet veren asansörlerin sağlıklı kullanımı için gerekli bütün çalışmaların yapılmasından kaçınılmamalı.”
